ANDRZEJ WAJDA. MAN OF POLAND: Przegląd filmów w American Cinematheque w Los Angeles

W dniach 5-7 września 2025 roku w Los Angeles dzięki współpracy Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy i American Cinematheque odbędzie się przegląd filmów Andrzeja Wajdy. Dzień wcześniej – 4 września – w Emerson College odbędzie się panel dyskusyjny poświęcony jego twórczości. To spotkanie amerykańskiej publiczności z jednym z najważniejszych artystów światowego kina będzie okazją, by na nowo odkryć filmy, które – choć zakorzenione w polskiej historii – niosą uniwersalne przesłanie i inspirują do refleksji nad wartościami fundamentalnymi dla każdego wolnego społeczeństwa.

Twórczość Andrzeja Wajdy wyrasta z samego rdzenia polskiego doświadczenia – z historii, kultury i wartości, które kształtowały kolejne pokolenia. Wajda dorastał w cieniu II wojny światowej, w świecie naznaczonym stratą, heroizmem i koniecznością wyborów moralnych. Z tych doświadczeń – i z polskiej tradycji literackiej, malarskiej, teatralnej – zbudował swój unikalny język filmowy.

Jego filmy łączyły romantyzm z pragmatyzmem, bunt z kompromisem, pamięć z wizją przyszłości. Jego bohaterowie – żołnierze, robotnicy, artyści – musieli odnajdywać się w gęstej sieci historii, ideologii i osobistych pragnień, stawali przed moralnymi wyborami, które wciąż brzmią aktualnie w świecie pełnym napięć i podziałów. Dziś, w czasach globalnych dyskusji o demokracji, prawach człowieka i odpowiedzialności obywatelskiej, jego filmy przemawiają równie mocno jak w dniu premiery.

Amerykańska publiczność znajdzie w jego twórczości nie tylko zapis historii Europy Środkowo-Wschodniej, lecz przede wszystkim uniwersalne opowieści o odwadze, lojalności i poszukiwaniu sensu w świecie pozbawionym łatwych odpowiedzi. To wartości, które łączą widzów niezależnie od języka i kontynentu – a w Stanach Zjednoczonych, gdzie wolność jest fundamentem tożsamości, rezonują w sposób szczególny.

Projekt Andrzej Wajda. Man of Poland to więcej niż przegląd filmowy – to zaproszenie do dialogu międzykulturowego. Dzięki współpracy Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy i American Cinematheque widzowie w Los Angeles będą mogli zobaczyć zarówno jego najsłynniejsze dzieła, jak i uczestniczyć w spotkaniach i dyskusjach poświęconych dziedzictwu reżysera. Do każdego filmu krótką prelekcję wygłoszą eksperci.

PROGRAM

4 września 2025, czwartek
Emerson College Los Angeles
Wieczór otwarcia
19:00 – Panel dyskusyjny „The Legacy of Andrzej Wajda – 25 Years After His Honorary Oscar”
Paneliści: Katarzyna Ślesicka, Grzegorz Skorupski, Artur Zaborski

RSVP: james_lane@emerson.edu

5 września 2025, piątek
American Cinemateque at the Aero Theatre
Wieczór otwarcia
19:30 – POPIÓŁ I DIAMENT / WSZYSTKO NA SPRZEDAŻ – pokaz podwójny
wprowadzenie: Artur Zaborski, prorektor Warszawskiej Szkoły Filmowej

6 września 2025, sobota
American Cinemateque at the Los Feliz 3
12:30 – CZŁOWIEK Z MARMURU
wprowadzenie: Grzegorz Skorupski, Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy, producent filmowy
16:00 – CZŁOWIEK Z ŻELAZA
wprowadzenie: Grzegorz Skorupski, Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy, producent filmowy

7 września 2025, niedziela
American Cinemateque at the Los Feliz 3
13:00 – KANAŁ
wprowadzenie: Grzegorz Skorupski, Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy, producent filmowy
pokaz w ramach cyklu “Sunday Print Edition” American Cinematheque, w którym filmy prezentowane są z kopii 35 mm
16:00 – KATYŃ
wprowadzenie: Artur Zaborski, prorektor Warszawskiej Szkoły Filmowej

PANEL DYSKUSYJNY

Ważną częścią projektu Andrzej Wajda, Man of Poland będzie panel dyskusyjny w Emerson College Los Angeles, zaplanowany jako kompas dla widzów, którzy dopiero poznają sylwetkę reżysera i realia, w których powstawały jego filmy. Spotkanie odbędzie się 4 września i rozpocznie od prezentacji Andrzeja Wajdy oraz tła historyczno-kulturowego jego twórczości – od dzieciństwa w czasie II wojny światowej i studiów na ASP, przez lata Polskiej Szkoły Filmowej, kino lat 60. i 70., przełom 1989 roku, aż po okres współczesny, honorowego Oscara i powstania Szkoły Wajdy. Dyskusja poświęcona będzie także bohaterom jego filmów – od Zadry i Stokrotki z Kanału, przez Maćka Chełmickiego z Popiołu i diamentu, Mateusza Birkuta i Agnieszkę z Człowieka z marmuru, po Maćka Tomczyka z Człowieka z żelaza i Lecha Wałęsę z Wałęsy. Człowieka z nadziei. To na ich przykładzie uczestnicy panelu przeanalizują ideały Wajdy, sposoby omijania cenzury i odwagę w stawianiu trudnych pytań.

Część spotkania zostanie poświęcona wzajemnym inspiracjom – wpływom kina amerykańskiego na twórczość Wajdy oraz wpływowi jego filmów na reżyserów takich jak Francis Ford Coppola czy Martin Scorsese. Panel zakończy refleksja nad tym, co dziś daje nam Wajda: jak jego bohaterowie, uwikłani w napięcia ideowe i moralne wybory, pomagają nam rozumieć współczesny świat, w którym nadal musimy odnajdywać się pośród ścierających się ideologii.

Organizatorzy:

Partnerzy:

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Wydarzenie jest współfinansowane ze środków Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

Wydarzenie odbywa się pod patronatem medialnym Telewizji Polskiej.