5. Forum Filmu Dokumentalnego dla Młodej Widowni
09.05.2024 10:00
|
Wstęp wolny!
W ramach cyklu „Kultura i opór: Ukraina” mieszkanki i mieszkańcy Warszawy będą mieli okazję spotkać się z najwybitniejszymi postaciami ukraińskiej kultury. Po znakomitym przyjęciu Serhija Żadana w lutym bieżącego roku Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy przygotowało program wydarzeń, do którego zaprosiło m.in. wokalistę Swiatosława Wakarczuka, pisarkę Oksanę Zabużko, reżyserkę Nadiję Parfan, artystę Andrija Dostilewa, architekta Petro Wladimirowa. Terminy spotkań będą uzależnione od dostępności artystek i artystów. Kuratorką cyklu jest Svitlana Oleshko, która w tym roku obchodzi 30-lecie pracy twórczej.
Andrij Lubka urodził się w Rydze. Dorastał w miejscowości Vynohradiv na Zakarpaciu. Ukończył liceum w Mukaczewie z zaawansowanym szkoleniem wojskowym i fizycznym. W 2009 r. ukończył filologię ukraińską na Uniwersytecie Narodowym w Użhorodzie, a w 2014 r. bałkanistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Jest autorem zbiorów poezji Osiem miesięcy schizofrenii (2007), TERRORYZM (2008), Czterdzieści dolców plus napiwek oraz książki prozatorskiej Killer. Zbiór opowiadań (2012, Piramida LA, Lwów), tom esejów i felietonów „Sypiając z kobietami” (2014, Meridian Czernowitz i Book-XVI) oraz powieść „Karbid” (2015, finalistka BBC Book of the Year), zbiór opowiadań „Room for Sadness” (2016, Meridian Czernowitz) i zbiór opowiadań „Saudade” (2017, Meridian Czernowitz), powieść „Your Look, Chio-Cio-San” (2018), książkę „In Search of Barbarians: A Journey to the Lands Where the Balkans Do and Do Not End” (2019, finalistka BBC Book of the Year), książka „Small Ukrainian Novel” (2020) oraz zbiór krótkich opowiadań i esejów „Something is Wrong with Me” (2022). W 2012 roku austriackie wydawnictwo BAES opublikowało zbiór wierszy autora w tłumaczeniu na język niemiecki – „Notaufname”. W maju 2013 r. polskie wydawnictwo „Biuro literackie” (Wrocław) opublikowało zbiór opowiadań autora w tłumaczeniu Bohdana Zadury – „Killer”, w 2016 r. lubelskie wydawnictwo „Warsztaty Kultury” wydało „Karbid”, publikacja ta w 2017 r. została finalistą prestiżowej środkowoeuropejskiej nagrody ANGELUS.W 2018 roku ukazał się zbiór opowiadań „Pokój do smutku”. W 2019 roku w Słowenii ukazał się „Karbid” w tłumaczeniu Jany Volmajer i Primoža Lubeja.W 2020 roku w Macedonii Północnej ukazała się powieść „Your Look, Cio-Cio-San” w tłumaczeniu Igora Stanojoskiego. W 2020 r. londyńskie wydawnictwo Jantar opublikowało powieść „Carbide” Andriya Lubki w tłumaczeniu Rileya Costigana i Isaaca Wheelera (nominowaną do EBRD Literature Prize 2021).W 2021 roku Warsztaty Kultury w Lublinie, w tłumaczeniu Bohdana Zadury, opublikowały powieść „Twoje spojrzenie, Cio-Cio-san”, a Dom Literatury w Łodzi wydał zbiór wybranych wierszy Andrieja Lubki „Nieudane próby samobójstwa”, Litewskie wydawnictwo Sofoklis opublikowało „Carbide” w języku litewskim, a serbskie wydawnictwo Arhipelag opublikowało „Carbide” w języku serbskim. W 2022 r. sarajewskie wydawnictwo Buybook opublikowało książkę „Soba za tugu” w tłumaczeniu Andreja Lavreka (Bośnia i Hercegowina). Członek Komitetu Narodowej Nagrody Ukrainy im. Tarasa Szewczenki. Aktywny wolontariusz, który w czasie wojny przekazał ukraińskim siłom zbrojnym ponad 200 pojazdów; odznaczony medalami Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i Ministra Obrony Ukrainy.
Uzupełnieniem wszystkich spotkań będą pokazy kolejnych odcinków serialu „Upadek. Jak Ukraińcy zniszczyli imperium zła”. To siedmioczęściowa opowieść o tym, jak deklaracja niepodległości Ukrainy umożliwiła ostateczny upadek ZSRR.
Odcinki zawierają nigdy wcześniej nieprezentowane tajne dokumenty CIA i KGB, zeznania uczestników i świadków wydarzeń czy wypowiedzi amerykańskich, ukraińskich, rosyjskich oraz polskich polityków i historyków, po raz pierwszy omawiających tak szczegółowo wydarzenia z 1991 roku. Trzydzieści lat po upadku imperium zła mamy dostęp do tajnych niegdyś dokumentów CIA i KGB, wspomnień ludzi, którzy podejmowali decyzje oraz bezpośrednich świadków i uczestników masowych procesów w całym ZSRR. Obecnie nie ma ani jednej książki czy filmu, które w sposób całościowy i pełny przedstawiałyby upadek ZSRR. Opisy ówczesnych wydarzeń koncentrują się wokół Moskwy, pozostawiając w cieniu kluczowe procesy, które rozgrywały się poza nią i które faktycznie doprowadziły do upadku imperium zła.
Cykl spotkań z ukraińskimi artystkami i artystami jest kontynuacją idei powstałej podczas Forum Europa-Ukraina: Kultura i opór, które odbyło się 24 lutego 2023. To inicjatywa stowarzyszenia Pour l’Ukraine, pour leur liberté et la nôtre! założonego przez 130 naukowców z całego świata oraz powstałego w 2016 roku w Paryżu stowarzyszenia L’Association Défense de la Démocratie en Pologne, które stoi na straży demokracji i walczy o prawa kobiet oraz uchodźców. Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy było organizatorem forum w Warszawie.
