5. Forum Filmu Dokumentalnego dla Młodej Widowni
09.05.2024 10:00
|
W drugą rocznicę rosyjskiej napaści na Ukrainę Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy zaprasza mieszkanki i mieszkańców Warszawy na pokazy dwóch filmów dokumentalnych w Studiu U20 w Alejach Ujazdowskich 20. W piątek 23 lutego o 19:00 widzowie będą mogli obejrzeć „Skąd dokąd” Maćka Hameli, a dzień później – w sobotę 24 lutego o 18:00 – „Zranioną ziemię” Romana Zająca. Oba wydarzenia są bezpłatne i odbywają się w ramach cyklu „Kultura i opór: Ukraina”. Dodatkowo na platformie VOD Warszawa dostępne są nagrania poprzednich spotkań z Andrijem Lubką, Hałyną Kruk, Switłaną Oleszko i Jarosławem Szemetem.
.png)
Początek inwazji Rosji na Ukrainę. Miliony osób próbują wydostać się z terenów zagrożonych ostrzałem i okupacją, ale dostępne środki transportu nie docierają do najdalszych zakątków rozległego terytorium. Poszukujący bezpiecznego schronienia, Ukraińcy wsiadają bez zastanowienia do zakurzonego vana na obcych rejestracjach.
Ludzie zawieszeni w czasie i przestrzeni, w obliczu niepewnego tu i teraz, decydują się na porzucenie tego, co mają najcenniejsze. Dla niektórych są to nie tylko najbliżsi i cały dorobek życia, ale też krowa, kot, czy przesiąknięte wspomnieniami podwórko za domem. Kijów, Czernihów, Charków, Kramatorsk, Zaporoże, Czugujew, Bachmut. Samochód przemierza dziesiątki tysięcy kilometrów, nieraz z liczbą pasażerów ponad dopuszczalne normy, pełniąc rozmaite funkcje: poczekalni, szpitala, schronu, a przede wszystkim przestrzeni do zwierzeń i wyznań, którymi w sposób naturalny zaczynają dzielić się współtowarzysze podróży z przypadku. Słowa przeplatają się z surowym krajobrazem naznaczonej zniszczeniami Ukrainy widzianym z okien ich tymczasowego domu, konfesjonału na kółkach. Opowieści płyną, i podobnie jak wojna, zdają się nie mieć końca.
„Skąd dokąd” to zapis wielogłosowej narracji. Portret zbiorowy złożony z doświadczeń ludzi, którzy mają jeden cel: znaleźć bezpieczne schronienie. W vanie, ich tymczasowym azylu, zniesione są różnice płci, wieku, koloru skóry, sprawności fizycznej, pochodzenia, tożsamości, poglądów czy wiary. W języku ukraińskim „skąd” (звідки / zvidky) i „dokąd” (куди / kudy), to też rutynowe pytania zadawane podczas próby przebicia się przez liczne punkty kontrolne, rozmieszczone na terenie Ukrainy.
Film debiutował na tegorocznym festiwalu Millennium Docs Against Gravity, gdzie zdobył główną nagrodę w Konkursie Polskim oraz nagrodę Stowarzyszenia Kin Studyjnych, a następnie miał swoją światową premierę na Festiwalu Filmowym w Cannes. Od tego czasu był pokazywany na blisko 60 festiwalach w Polsce i za granicą, zdobywając liczne wyróżnienia, m.in. główną nagrodę jury w Konkursie Międzynarodowym podczas Sheffield DocFest, która pozwoliła na zgłoszenie do nagród Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej w kategorii Najlepszy Film Dokumentalny, nagrodę Pare Lorentz przyznawaną przez International Documentary Association, główne nagrody festiwali w Odessie, Zurychu, Hamburgu, Chicago. Film premierował też na TIFF-Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Toronto czy DMZ Docs w Korei Południowej.
„Skąd dokąd” znalazł się na shortliście 15 filmów 96. Nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej – Oscarów® w kategorii Najlepszy Pełnometrażowy Film Dokumentalny (Best Documentary Feature Film) oraz został nominowany do 26. Polskich Nagród Filmowych – Orlów, w kategorii Najlepszy Film Dokumentalny i otrzymał wyróżnienie w plebiscycie Złote Taśmy, wręczonego przez Koło Piśmiennictwa Filmowego Stowarzyszenia Filmowców Polskich, czyli polską sekcję Międzynarodowej Federacji Prasy Filmowej FIPRESCI.
Dokument Maćka Hameli triumfuje także w Polsce, wygrywając nagrody dla najlepszego dokumentu na Festiwalu Filmowym Opolskie Lamy, Festiwalu Mediów Człowiek w Zagrożeniu czy Festiwalu Filmowym Ukraina.
Producent filmowy i radiowy, reżyser, scenarzysta. Urodzony w Warszawie, absolwent literatury francuskiej na Sorbonie (Paris IV). Studiując reżyserię filmową na École Internationale de Création Audiovisuelle et de Réalisation (EICAR) pracował na budowach, jako przewodnik wycieczek po Paryżu i w polskim Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Wieloletni współpracownik BBC Channel. Współtwórca i producent krótkometrażowego filmu dokumentalnego „Pozdrawiam”, nagrodzonego Doc Alliance Award w ramach sekcji Cannes Docs na Festiwalu Filmowym w Cannes (2021) i prezentowanego na festiwalu Millennium Docs Against Gravity. Producent takich tytułów jak „Przekonania” (nagroda MDR dla najlepszego filmu dokumentalnego z Europy Wschodniej na Dok Leipzig 2016), „Zbieracze morskiej trawy”, „Polonez” czy „Parquet”. Reżyser i producent utworów radiowych - otrzymał Srebrnego Melchiora za Premierę Roku 2018 w Ogólnopolskim Konkursie Reportażystów Polskiego Radia. Współautor i producent „Planu B”, serii podcastów dokumentalnych dla Audioteki.
Podróżując przez rozdartą wojną Ukrainę, twórcy filmu opowiadają historię ukraińskich winiarzy i rolników, którzy wbrew wszelkim przeciwnościom aktywnie produkują wino, jednocześnie walcząc o swój kraj. Winiarze pomagają jako wolontariusze lub walczą jako żołnierze, broniąc swojej ziemi, którą niszczą rosyjskie siły zbrojne. Przed inwazją niektórzy z nich budowali z pasją i wielkim zaangażowaniem swoje firmy, a dziś zmuszeni są do wyjątkowej determinacji, aby utrzymać ducha przedsiębiorczości przy życiu.
Po projekcji filmu, reżyser Roman Zając oraz sommelier, Szymon Milonas z Wine rePublic, zaproszą nas do rozmowy o specyfice ukraińskich szczepów winorośli w porównaniu do polskich. Rozmowa stanie się pretekstem do poszukania wspólnych korzeni kulturowych i budowaniu wzajemnych relacji.
Dziennikarz radiowy, reżyser i producent. Stworzył i kierował kilkoma stacjami radiowymi, w tym ukraińsko-polskim Radiem Man. Jako jeden z pierwszych na Ukrainie uruchomił serię internetowych stacji radiowych. W 2019 roku założył portal o winie i kulturze – Sercevina. W 2021 roku rozpoczął pracę nad serią filmów łączących wino i kulturę. Rosyjska inwazja na Ukrainę skłoniła go do zmiany koncepcji. Razem z zespołem praktycznie na nowo zrealizował pierwszy film, pokazując pierwsze miesiące wojny z perspektywy ludzi zajmujących się winem. Pełnometrażowy film „Zraniona ziemia” ukazał się w październiku 2022 roku. W 2023 roku zdobył główną nagrodę festiwalu Most Festival – Wine International Film Festival w Hiszpanii.
Sommelier, właściciel Wine rePublic, Republika Wina oraz Republika Wina Skorupki 5. Do 2011 roku pracował w międzynarodowych i polskich firmach doradczych najpierw jako szkoleniowiec, a potem jako konsultant biznesowy. Był też ekspertem PARP i wykładowcą uniwersyteckim. W 2011 założył Wine rePublic firmę importującą wino z misją demokratyzacji wina poprzez oferowanie dobrych win w niskich cenach i edukację winiarską. Od 2012 do 2014 mieszkał w USA, gdzie m.in. skończył różne kursy winiarskie i pracował w restauracji jako sommelier. Był uczestnikiem programu „The Brain – genialny umysł”, gdzie bezbłędnie rozpoznał wina oraz ekspertem w programie „Projekt Lady”, w latach 2021-22 był ambasadorem win gruzińskich w Polsce, 7 lat był w Zarządzie Stowarzyszenia Sommelierów, sędziował Mistrzostwa Polski Sommelierów i konkursy winiarskie, skończył tez kursy winiarskie we, Francji, Anglii, Austrii, Hiszpanii, Włoszech i Niemczech. Od 2015 Wine rePublic nie tylko importuje wino z całego świata, w ostatnich 4 latach ponad pół miliona butelek, ale jest też przedstawicielem największej na świecie szkoły winiarskiej – Wine and Spirit Education Trust a od 2020 Wine Scholar Guild. Prowadzi prawdopodobnie największą w Polsce szkołę wina, w której egzaminy co roku zdaje około 500 osób.
***
Cykl KULTURA I OPRÓR: UKRAINA jest kontynuacją idei powstałej podczas Forum Europa-Ukraina: Kultura i opór, które odbyło się 24 lutego 2023. Forum zostało zorganizowane z inicjatywy stowarzyszenia Pour l’Ukraine, pour leur liberté et la nôtre! założonego przez 130 naukowców z całego świata oraz powstałego w 2016 roku w Paryżu stowarzyszenia L’Association Défense de la Démocratie en Pologne, które stoi na straży demokracji i walczy o prawa kobiet oraz uchodźców. Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy było organizatorem forum w Warszawie.
