WARSZTAT DLA RODZICÓW I OPIEKUNÓW: O WŁASNOŚCI, ZYSKACH I WŁADZY
|
Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy zaprasza mieszkanki i mieszkańców Warszawy na wyjątkowe spotkanie z twórczością Marka Hłaski podczas tegorocznej Nocy Muzeów. Wieczór 18 maja będzie wyjątkowy, bo zainauguruje Rok Marka Hłaski w CKF. O godzinie 18:00 odbędzie się pokaz filmu „Ósmy dzień tygodnia” w reżyserii Aleksandra Forda. A przez całą noc zwiedzający będą mogli oglądać digitalową wystawę fotografii autorstwa Alexandra Agora. Zdjęcia pochodzą z dokumentacji do filmu „8. dzień chamsinu” i stanowią zapowiedź większej wystawy o Marku Hłasce, którą CKF udostępni zwiedzającym jesienią tego roku.
WSTĘP WOLNY!
Agnieszka (Sonja Ziemann), studentka filozofii i Piotr (Zbigniew Cybulski), młody architekt szukają dla siebie miejsca w zrujnowanej Warszawie końca lat pięćdziesiątych. Ona mieszka z rodzicami, bratem alkoholikiem (Tadeusz Łomnicki) i kwaterunkowym lokatorem. Jemu dach sypie się na głowę, mimo że w pracy kreśli imponujące projekty nowych budynków. Kiedy świeci słońce, wyjeżdżają pod miasto, na łąkę. Sfrustrowani, coraz bardziej niecierpliwi, nabierają przekonania, że ich miłość jest przeklęta w tym ponurym, ciemnym mieście. Ulice są pełne pijanych podejrzanych typów, gotowych obrzucić ich wyzwiskami i wyśmiać najczystsze uczucie. Młodzi zostają przypadkowo zamknięci na noc w Domu Towarowym z artykułami dla młodych małżeństw.
Aleksander Ford zaadaptował opowiadanie Marka Hłaski „Ósmy dzień tygodnia”, aby włączyć się w nurt młodej szkoły polskiej, ukazującej dramatyczne warunki życia w powojennej Warszawie i pesymizm młodego pokolenia. Ford zastosował ekspresjonistyczne środki wyrazu: dramatyczną muzykę, groteskowe twarze na drugim planie, kontrastujące nastroje. Film powstał w koprodukcji z zachodnioniemiecką wytwórnią CCC-Filmkunst, prowadzoną przez Artura Braunera, niemieckiego producenta polsko-żydowskiego pochodzenia, ocalonego z Łodzi. Zachodnie kontakty Forda i pozytywne recenzje w niemieckiej prasie wzbudziły nieufność władz PRL, więc film został odłożony przez cenzurę na półkę aż do 1983 roku.
Warto przypomnieć, że realizacja filmu była jednym z niespełnionych marzeń Andrzeja Wajdy. Tak reżyser pisał w swoich notatkach: „W czasie realizacji „Kanału” (…) przyszedł Marek Hłasko (kilkukrotnie) i opowiadał (jak to miał w zwyczaju) swoje nowe dzieło. Chciał abym robił film zaraz jak tylko skończy pisać. Nieco później dowiedziałem się, że pijany klęczał w SPATIFie nocą przed A. Fordem i prosił, aby to on realizował „Ósmy dzień”. Próbowałem interweniować przez Ignacego Tauba, bezskutecznie, gdyż ten podpisał następnego dnia umowę z Hłaską. Film zrealizował A. Ford – marnowaty.”
Podczas tegorocznej Nocy Muzeów zwiedzający CKF będą mogli również obejrzeć specjalną digitalową wystawę fotografii Alexandra Agora, przyjaciela Aleksandra Forda. Zdjęcia pochodzą z dokumentacji do filmu ► „8. dzień chamsinu” i stanowią zapowiedź większej wystawy o Marku Hłasce, którą Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy udostępni zwiedzającym jesienią tego roku.
Wieczorny pokaz i wystawa będą tym samym symboliczną inauguracją Roku Marka Hłaski w CKF.
„Są tacy ludzie, którzy – jak znajdą but na plaży, to natychmiast przymierzają ten but, mają odruch, żeby włożyć nogę. Marek przymierzał się do krzyża.” – to słowa Agnieszki Osieckiej o Hłasce, które w 1986 roku w dokumencie „Piękny dwudziestoletni”, przytoczył reżyser, Andrzej Titkow.
Literat, scenarzysta filmowy. Nonkonformista, buntownik, amant, emigrant. Przez jednych nazywany polskim Jamesem Deanem, przez innych polskim Borysem Pasternakiem. Hłasko pisał: „Jeśli nawet historia nie jest prawdziwa, jest ona prawdziwym zmyśleniem.”
Krytycy zarzucali mu nihilizm. Tymczasem, urodzony w 1934 roku pisarz wierzył w miłość. Jego książki traktują o ludziach, którzy przeżywają dramat niemożności bycia razem. „Chciałbym na miarę swoich możliwości, swoich zdolności przekazać prawdę o swoim życiu, o swoim czasie” – mówił. Jaka jest prawda o autorze „Ósmego dnia tygodnia”?
W ramach wydarzeń towarzyszących programowi Roku Hłaski w CKF organizatorzy przywołają mity, jakie powstały wokół tej nietuzinkowej postaci. Miłośnicy kina będą mogli wziąć udział w pokazach polskich filmów realizowanych na podstawie jego prozy. Obejrzą także zupełnie nieznany w Polsce film z 1969 roku produkcji RFN, który powstał na podstawie powieści „Wszyscy byli odwróceni”.
Razem z CKF kinomani odkryją też kulisy amerykańskiej przygody Hłaski i opowieść o jego marzeniach o Hollywood. W dyskusji o Hłasce nie zabraknie także nawiązań do wizyty w Paryżu w Maisons-Laffite, którą Hłasko złożył na zaproszenie Instytutu Literackiego w 1958 roku.
PLANOWANE WYDARZENIA ROKU HŁASKI W CKF:
• 13 czerwca 2024 – pokaz filmu „8. dzień chamsinu”, reż. Zvika Gregory Portnoy. Spotkanie z zaproszonymi gośćmi: rezyserem Zvika Gregory Portnoyem i Zuzanną Solakiewicz poprowadzi Karolina Felberg
• wrzesień-listopad – wystawa plenerowa „Hłasko – prawdziwe zmyślenie”
• wrzesień – pokazy filmów:
„Baza ludzi umarłych” reż. Cz. Petelski
„Pętla” reż. W. J. Has
„Wszyscy byli odwróceni” reż. Thomas Fantl