Wielkość A A A
Kontrast A A

WAJDA ONLINE

zobacz więcej
zobacz więcej
zobacz więcej
Teatr Wajdy
08-10-2021
|

Andrzej Wajda zadebiutował w teatrze w 1959, rok po premierze „Popiołu i diamentu”, już jako uznany reżyser filmowy. Nie miał teatralnego wykształcenia ani wcześniejszego doświadczenia, pracował jednak z aktorami, między innymi Zbigniewem Cybulskim i Tadeuszem Łomnickim, dla których teatr był misją, fascynacją i uosobieniem prawdziwego kontaktu i rozmowy z widzem. 

Po filmowym sukcesie Wajdy i Cybulskiego, kierownik artystyczny Teatru Wybrzeże w Gdańsku Zygmunt Hübner, namówił reżysera do wystawienia w jego teatrze współczesnej sztuki amerykańskiej M.V. Gazzo „Kapelusz pełen deszczu” z opromienionym sławą Cybulskim w roli głównej. O teatralnym debiucie Wajdy, zaskakującym innowacyjną inscenizacją i naturalistycznym aktorstwem, pisano jako o „wstrząsającym, pełnym skupienia i fascynującym”, choć pobrzmiewały również głosy krytyczne, zwłaszcza wśród wielbicieli teatru repertuarowego. Od czasu swego gdańskiego debiutu Wajda tworzył dla teatru między realizacją kolejnych filmów, a jego spotkania z aktorami na scenie owocowały kontynuacją współpracy na ekranie, choć bywało również odwrotnie. Andrzej Wajda najbardziej związany był z teatrami w Gdańsku i Krakowie i Warszawie, sprawował również funkcję dyrektora artystycznego stołecznego Teatru Powszechnego.

Wajda w swej teatralnej pracy wybierał realistyczne sztuki, w których najważniejszą była praca na emocjach i budowanie postaci, jednak jego wszechstronne i rozległe fascynacje malarstwem, estetyką, historią, polityką i literaturą sprawiały, że nawet częściej mierzył się z kanonem polskiej i światowej dramaturgii klasycznej. W teatrze wystawiał, często w kilku oddzielnych inscenizacjach między innymi „Hamleta”, „Wesele”, „Dwoje na huśtawce”, „Demony”, „Play Strindberg”, „Biesy”, „Noc listopadową”, „Sprawę Dantona”, „Nastazję Filipownę”, „Rozmowy z katem”, „Zemstę”, „Lekcję polskiego” czy „Dybuka”. Powroty do tych samych tekstów scenicznych nie były nigdy powtórzeniem wcześniejszych inscenizacji, lecz zawsze ich kolejną lekturą podejmowaną przez reżysera wobec nowych doświadczeń i okoliczności, które kształtowały go jako człowieka i twórcę. Począwszy od początku lat 70-tych XX wieku, po sukcesie krakowskiej inscenizacji „Biesów”, pokazywanej w Londynie, Wajda zaczął reżyserować również za granicą -między innymi w Sztokholmie, Weimarze, Berlinie, Tokio, Moskwie, Yale i Budapeszcie. Polskiej i międzynarodowej publiczności dał się poznać jako wytrawny i uważny interpretator Dostojewskiego, Wyspiańskiego i Szekspira, a jego sceniczny dorobek obejmujący blisko 50 realizacji przeszedł do historii polskiego teatru.

wróć do listy